Uczelnie

Francuski system szkolnictwa wyższego obejmuje uczelnie o zróżnicowanej strukturze i charakterze. Studiować można na jednej z 3500 szkół wyższych publicznych lub prywatnych, m.in. na 83 uniwersytetach. Istnieją tu również nowoczesne kampusy szkół handlowych lub inżynierskich. Do wyboru są też elitarne Grandes Écoles, w tym szkoły administracji publicznej (ENA) oraz inne szkoły wyższe, m.in. biznesowe, techniczne i nauk politycznych (IEP). We Francji funkcjonują też ośrodki badań i szkolnictwa wyższego (PRES) zrzeszające uniwersytety, uczelnie specjalistyczne oraz instytucje badawcze. PRESy są przede wszystkim narzędziem promowania uczelni i instytucji członkowskich dzięki czemu te ostatnie zdobywają lepsze miejsce na arenie międzynarodowej. Obecnie we Francji istnieje około 20 PRESów. Szczegółowe informacje na temat francuskiego systemu szkolnictwa wyższego – m.in. wyszukiwarkę uczelni i kierunków – znajdziesz na stronie polskiego przedstawicielstwa Campus France.

lista uniwersytetów francuskich
France 2015/16 - academic year

Poziom studiów

Trzyletnie studia na uniwersytetach pozwalają na uzyskanie dyplomu licencjata (licence). Po kolejnych dwóch latach nauki można zostać magistrem (master recherche, master professionel, diplôme d’ingénieur), a na najambitniejszych czekają zwykle 3-letnie studia doktoranckie (tytuł doctorat). Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku Grandes Écoles. By się na nie dostać, trzeba najpierw ukończyć dwuletnie studia CPGE (przygotowawcze) i zdać egzamin. Dopiero po nim rozpoczyna się 3-letnia nauka zakończona zdobyciem diplôme d’ingénieur lub diplôme de Grand Écoles. Szczegóły na campusfrance.org. Choć studia przygotowujące do nauki w Grandes Écoles są organizowane przez szkoły średnie, odpowiadają dwóm latom nauki na uniwersytecie. Można po nich przeskoczyć na trzeci rok.

Francja - kierunki I stopnia
Francja - kierunki magisterskie II stopnia
Francja - kierunki studiów doktoranckich

Rekrutacja

Tryb rekrutacji i dokumenty. By studiować na uczelni wyższej wystarczy matura (fr.baccalauréat). Rekrutacja na studia I stopnia dla obywateli UE odbywa się poprzez stronę www.admission-postbac.fr. Znajdziesz tam też szczegółowy przewodnik dla kandydatów (w jęz. francuskim). Z uznaniem polskiego dyplomu we Francji nie powinno być kłopotu – stosowna umowa między rządami obu krajów została zawarta już w 2008 r.

Egzaminy na studia

Na większości uczelni studenci nie muszą zdawać egzaminów wstępnych – szkoły organizują zwykle konkursy świadectw lub przeprowadzają rozmowy kwalifikacyjne.

Język

Francuskie uczelnie oferują ponad 600 kierunków z wykładowym angielskim – od kandydatów wymagają certyfikatów TOEFL lub IELTS. Kto chce studiować po francusku musi posiadać dyplom DELF (Diplôme d’Études en Langue Française), DALF (Diplôme Approfondi de Langue Française) lub TCF/TCF-DAP (Test de Connaissance du Français/Demande d’Admission Préalable). Kursy oferują m.in. ośrodki Alliance Françaiselub instytuty francuskie.

Pobyt - formalności

We Francji możesz mieszkać przez 90 dni bez żadnych dodatkowych formalności. Jeśli jednak rozpoczynasz studia i planujesz dłuższy pobyt, powinieneś potwierdzić swoje prawo pobytu. Formalności załatwisz bez problemu, jeżeli spełniasz trzy podstawowe warunki: zostałeś przyjęty na wyższą uczelnię, masz wystarczające środki finansowe, by utrzymać się bez pomocy francuskiej opieki społecznej oraz posiadasz niezbędne ubezpieczenie zdrowotne. Szczegółowe informacje na temat procedur i przepisów znajdziesz na stronie francuskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych.

Czesne

W roku akademickim 2016/2017 opłaty roczne uchwalone przez ministerstwo wynosiły 184 euro za studia I stopnia (L1, L2, L3) oraz 256 euro za studia II stopnia (M1, M2). W niektórych publicznych uniwersytetach w zależności od rodzaju studiów i otrzymanych kwalifikacji trzeba zapłacić nawet więcej niż 2 tys. euro za rok nauki.

Czesne w tzw. grandes écoles i szkołach inżynierskich wynosi ok. 610 euro za rok.  W prywatnych uczelniach czesne mogą wynieść nawet 10 tys. euro.

France - student fees and grants

Zakwaterowanie, utrzymanie

Tanio zjeść można w restauracjach akademickich. Drożej wychodzi zakwaterowanie. Teoretycznie najlepiej jest zamieszkać w akademiku – opłaty wynoszą zaledwie 120-400 euro miesięcznie. W praktyce to trudne: miejsca w bursach administrowanych przez CNOUS (Centre National des Œuvres Universitaires et Scolaires) i jej regionalne oddziały (CROUS) zajmują głównie stypendyści rządu francuskiego i uczestnicy programów wymiany studentów. Instytucja ta może jednak pomóc również w wynajęciu mieszkania na wolnym rynku (program Logement en Ville). Gdy już znajdziesz odpowiednią ofertą, będziesz musiał podpisać stosowną umowę i opłacić depozyt – najczęściej w wysokości miesięcznej stawki. Właściciele mieszkań od zagranicznych studentów często wymagają również przedstawienia gwaranta umowy – osoby lub instytucji, która zobowiąże się – w razie konieczności – do uregulowania czynszu. Takim gwarantem może być uczelnia. Brak gwaranta może oznaczać konieczność opłacenia czynszu za cały rok z góry. Wynajęcie mieszkania na wolnym rynku to koszt ok. 700-900 euro miesięcznie. Wśród wydatków uwzględnić należy również transport, materiały dydaktyczne, warto też wydać pieniądze na ubezpieczenie zdrowotne. W sumie warto mieć ok. 1200–1400 euro miesięcznie, by żyć w miarę swobodnie i bezpiecznie.

Stypendia

Stypendiami przyznawanymi Polakom przez rząd francuski zarządza agencja Campus France. Informacji o stypendiach przyznawanych przez Ambasadę Francji szukaj na http://institutfrancais.pl/. Jako obywatel UE możesz postarać się również o dodatki mieszkaniowe. 

Praca podczas studiów

Nie potrzeba pozwolenia na pracę, ale francuskie prawo pozwala studentom pracować tylko w 60 proc. wymiarze czasu normalnych pracowników. Zajęcia można szukać przez biura karier na uczelniach albo na wolnym rynku.

Francja - jak szukać pracy?
Jak szukać pracy za granicą

Pomocne linki

ENIC-NARIC France
CIEP